Ruim 10% van de minderjarigen in Nederland heeft jeugdhulp nodig, waarvan ruim 1 op de 100 uithuisplaatsingen zijn. Om onder andere dit percentage terug te dringen, werkt ahti samen met Garage2020 en de gemeente Amsterdam aan het ‘Blue Zones’ project. Een blue zone is een gemeente waar jeugdhulp (specialistische jeugdhulp, -reclassering en -bescherming) het best bereikbaar is, waar weinig uithuisplaatsingen zijn en de kwaliteit van jeugdhulp optimaal is. Bij dit project willen wij deze best practices identificeren door CBS-microdata te analyseren. Met die uitkomsten krijgen we inzicht in het bestaan deze blue zones in Nederland op het gebied van jeugdzorg en de redenen hierachter. Het ministerie VWS verstrekt de opdracht en subsidieert de eerste twee fases.

Toenemende druk bij gemeenten op de jeugdzorg in Nederland

Na de introductie van de Jeugdwet in 2015 zijn veel taken rondom jeugdhulp, als jeugdbescherming en GGZ, bij de gemeenten komen te liggen. De invulling van dit beleid verschilt per gemeente en heeft daarmee ook verschillende uitkomsten. Over het algemeen bestaat er een toenemende trend van het aantal gebruikers in de jeugdzorg sinds de introductie van deze wet. Daarbij wijst het Nederlands Jeugdinstituut onder andere naar een verhoogde prestatiedruk onder jongeren. Ook de bezuinigingen die gepaard gingen met de decentralisatie bieden minder sturingsmogelijkheden om de toename op te vangen. Ruim 10% van de minderjarigen in Nederland maakt gebruik van een vorm van jeugdzorg waarvan 1 op de 100 uithuisplaatsingen zijn. Om het aantal uithuisplaatsingen en het gebruik van jeugdhulp onder jongeren terug proberen te dringen, werkt ahti samen met Garage 2020 en de gemeente Amsterdam aan het Blue Zones project.

Data-analyses met CBS-microdata helpen inzicht krijgen in bestaan blue zones binnen jeugdzorg

Via dit verkennend onderzoek willen wij inzicht krijgen in het eventuele bestaan van blue zones in jeugdzorg in Nederland en welke factoren hieraan ten grondslag liggen. Samen met de stakeholders zoeken we naar gemeenten die substantieel minder gebruik maken van jeugdhulp (specialistische hulp, -reclassering en -bescherming), waar weinig uithuisplaatsingen plaatsvinden en de kwaliteit van jeugdhulp optimaal is. Het identificeren van deze ‘best practices’ doen wij door data-analyses uit te voeren met CBS microdata en verdiepende interviews met vertegenwoordigers van de goede scorende gemeenten. Hiermee bekijken wij of het preventiebeleid in de jeugdzorg beter in te richten is. Met deze inzichten helpen wij gemeenten en jeugdhulpaanbieders bij het verbeteren van de uitvoering.

De analyses maken wij op gemeenteniveau. Dit betekent dat wij rond de 350 gemeentes analyseren. Het onderzoek bestaat uit drie fases waar ahti aan de eerste twee fases een bijdrage levert. In fase 1 kijken we welke gemeentes, op basis van CBS-microdata, aangemerkt kunnen worden als blue zones in de jeugdzorg. We kijken hier onder andere naar waar in Nederland de jeugdzorg het best bereikbaar is, er weinig uithuisplaatsingen zijn en de kwaliteit van de jeugdzorg optimaal is. In fase 2 analyseren we de potentiële blue zones op basis van de functionaliteit van het systeem en de waarde voor gebruikers door kwalitatief onderzoek. De blue zones die minder dan 2/3 van het landelijk gemiddelde jeugdzorg aanbieden, gaan naar de laatste fase waar we kijken welke sociale factoren bijdragen aan het lage jeugdzorg gebruik in de gemeente. Naast dat wij inzicht krijgen in het eventuele bestaan van blue zones in de jeugdzorg in Nederland, kijken we dus ook naar welke factoren hieraan ten grondslag liggen.

Status van Blue Zones

We zijn dit project in 2018 gestart en het is in 2019 opgeleverd.

Op 16 april 2019 waren de eerste resultaten van fase 1 en 2 van het blue zones project gepresenteerd op het evenement ‘Samen toekomst maken, anders innoveren in het jeugddomein’. Ben je nog nieuwsgierig naar deze resultaten? Download ze hier!

Partners

• Garage2020
• Gemeente Amsterdam
• Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport (VWS) als opdrachtgever

Contact

Wil je meer informatie of heb je vragen? Neem contact op met Rachel van Beem (Head of Projects).