Onlangs publiceerde het CBS een rapport met analyses van de COVID-19 sterftecijfers in het eerste jaar. Zij beschreven daarin onder andere de invloed van inkomen en migratieachtergrond op COVID-19 sterfte. Op het ahti COVID-19 Dashboard kun je zelf onderzoeken hoe de COVID-19 sterfte samenhangt met leeftijd, inkomen en migratieachtergrond. Zowel voor deze kenmerken apart, voor combinaties van kenmerken en voor verschillende regio’s van het land.
Neem zelf een kijkje op het dashboard (tabblad ‘overlijdensdata in de tijd’).
Ook geïnteresseerd in de samenhang tussen testuitslagen en genoemde kenmerken en het verloop van de pandemie door de tijd? Dit is ook allemaal te onderzoeken op ons dashboard.
We zien opvallende verschillen tussen Amsterdam en Rotterdam. Het aantal COVID-gerelateerde overlijdens (per 100.000 inwoners) is in de veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond aanzienlijk hoger dan in de Veiligheidsregio Amsterdam. En dat fenomeen houdt stand als we kijken binnen specifieke inkomensgroepen, leeftijdsgroepen of migratieachtergronden. Het lijkt dus niet direct een gevolg te zijn van de verschillen in populatiesamenstelling. Maar waarvan dan wel?
1. Sociaal-demografische verschillen in COVID-19-sterfte in het eerste jaar van de coronapandemie – CBS website
In Nederland begon de coronapandemie begin maart 2020 in Zuidoost-Nederland en verspreidde zich vanaf daar geleidelijk over de rest van het land. Tijdens de tweede golf kwam COVID-19-sterfte vaker voor in de grote steden, waar de inkomens doorgaans lager zijn en meer mensen met een migratieachtergrond wonen. De totale sterfte aan COVID-19 tijdens het eerste jaar van de coronapandemie bedroeg 28 duizend.
Mensen met een lager inkomen overlijden om allerlei redenen gemiddeld eerder dan personen met een hoger inkomen. Dat geldt ook voor overlijden aan COVID-19. In de eerste golf van de coronapandemie waren deze verschillen naar inkomen vergelijkbaar met die van de sterfte aan andere doodsoorzaken. Tijdens de tweede golf van de coronapandemie zijn de bekende verschillen in sterftekansen voor COVID-19 tussen de inkomensgroepen echter verder toegenomen.
De relatieve risico’s op COVID-19-sterfte onder mensen met een migratieachtergrond waren over het algemeen iets hoger dan voor mensen met een Nederlandse achtergrond. Dit geldt ook na controle voor verschillen in sociaal-demografische kenmerken zoals welvaartsniveau. Het risico op COVID-19-sterfte was met name groter onder mensen met een Marokkaanse, Turkse en Surinaamse achtergrond.
2. Biculturele Nederlanders stierven in eerste pandemiejaar vaker aan corona – Nu.nl
Nederlanders met een Marokkaanse, Turkse en Surinaamse migratieachtergrond hadden tijdens het eerste jaar van de coronapandemie een hoger risico om te overlijden aan COVID-19 dan mensen met een Nederlandse achtergrond. Het risico voor mensen uit die groepen was 1,6 tot 1,8 keer hoger dan voor mensen met een Nederlandse achtergrond, blijkt dinsdag uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
3. Corona dodelijkst in achterstandswijk: ‘Wie meeste risico liep, was al snel duidelijk’ – RTL nieuws
Naar verhouding zijn meer mensen met een migratieachtergrond overleden in het eerste coronajaar – van maart 2020 tot en met maart 2021 – aan de gevolgen van corona dan mensen met Nederlandse wortels. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Juist voor deze mensen was het vaak lastig om te voldoen aan de coronamaatregelen.
4. CBS na onderzoek eerste twee golven: hogere sterfte door corona in grote stad – De Telegraaf
Tijdens de eerste twee coronagolven zijn er relatief veel mensen met een laag inkomen en een migratieachtergrond overleden. Dat meldt het CBS. Volgens het instituut lag het sterfterisico eveneens hoger bij inwoners van de grote steden en ouderen. „Het kabinet moet nog meer beleid maken op preventie.”
Wil je meer weten over dit project? Of wil je zelf met de data aan de slag of samenwerken om inzicht te krijgen in jouw (zorg)data? Neem dan contact op met Rachel van Beem.
